Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde Çalışan İşçiye Ücreti Ne Şekilde Ödenir?

Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Hangileridir?

 

1923 yılında Cumhuriyetin ilan edildiği 29 Ekim günü Ulusal Bayramdır. Bayram 28 Ekim günü saat 13.00’ten itibaren başlar ve 29 Ekim günü devam eder. (2429-1.Md.) Bu günlerde kamu sektöründeki işyerleri kapalı olup, kamu personeli çalışmamaktadır.Ancak kanunda 29 Ekim günü özel sektör işyerlerinin kapanmasının zorunlu olduğu net olarak ifade edilmiştir. (2429-2.Md.) Ancak bu hüküm pek uygulanmayan bir temenni hükmünden ileri gidememiştir.

Genel tatil günleri ise aşağıdaki gibidir;

1. Resmi bayram günleri

a. 23 Nisan günü Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı
b. 19 Mayıs günü Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı
c. 30 Ağustos günü Zafer Bayramı

2. Dini bayram günleri

a. Ramazan Bayramı; Arefe günü saat 13.00’ten itibaren 3,5 gün
b. Kurban Bayramı; Arefe günü saat 13.00’ten itibaren 4,5 gün

3. 1 Ocak günü yılbaşı tatili

4. 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü tatili

5. 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik günü (6752 sayılı kanun ile 29 Ekim 2016’dan itibaren)

Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde İşçi Çalıştırılabilir mi?

Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılır. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gereklidir. (4857-44.Md.)

Fazla çalışma ihtiyacı olan işverence, bu onay iş sözleşmesinin yapılması esnasında ya da bu ihtiyaç ortaya çıktığında alınır ve işçi özlük dosyasında saklanır. (Fazla Çalışma Yön. Md.9) Sözleşmede bu onay alınsa dahi, her yıl Ocak ayı içerisinde yazılı olarak yenilenmelidir. Aksi halde her bir işçi için idari para cezası ödenmesi söz konusu olur. (4857-102/C Md.) Fazla çalışma onayı alınmadan fazla çalıştırılan her bir işçi için 2018 yılında uygulanacak idari para cezası 337,00 TL’dir.

Çalışan İşçiye Ücreti Ne Şekilde Ödenir?

Ulusal bayram ve genel tatil günüolarak kabul edilen günlerde işçilerçalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, ancak tatilyapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir. (4857-47.Md.)Yaniişçi çalışmasa bile genel tatil günü için bir günlük yevmiyesini alır. Ayrıca bir de çalıştırılırsa bir yevmiye daha alır. Üstüne bir de bu günlerde fazla mesai yaparsa saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyleyani normal yevmiyesinin 1,5 katını da ayrıca alacaktır.

İşçi, normal çalışma gününde fazla çalışma yapması halinde günlük ücretinin %50 fazlalaştırılmış şekli ile fazla mesaisini alırken, ulusal bayram ya da resmi tatil günlerinde çalışırsa daha fazla bir ücret alacağını düşünmektedir. Ancak 4857 sayılı İş Kanun’da fazla çalışma ile ulusal bayram ve resmi tatil günlerinin ücretleri ayrı maddelerde düzenlenmiştir. Dolayısı ile ulusal bayram ve resmi tatil günlerinde toplu sözleşme veya iş sözleşmelerinde aksine bir hüküm yoksa günlük çalışma ücretine ek olarak 1 günlük ücret daha genel tatil mesaisi olarak ödenmesi kanunen yeterlidir.

Örneğin 3.000,00 TL maktu ücretle çalışan bir işçi 30 Ağustos günü Zafer Bayramında çalışmış ise (3.000,00 TL/30) 100,00 TL ücrete daha hak kazanacaktır. Bu işçinin başka bir mesai yapmadığı ve eksik çalışma günü de olmadığı varsayılırsa Ağustos ayında eline geçecek net ücreti 3.100,00 TL olacaktır.

Ayrıca ulusal bayram günü veya genel tatil gününün hafta tatiline denk gelmesi ve işçinin bugün çalışmaması halinde, işçiye sadece bir günlük ücreti ödenir. Hem ulusal bayram veya genel tatil ücreti, hem hafta tatili ücreti birlikte ödenmez.

Sonuç ;

Bir yıl içerisinde 15,5 gün ulusal bayram ve genel tatil günü bulunur.İşçinin resmi tatil günlerinde çalışmaması esastır, İş Kanunu işçilerin bu günlerde çalıştırılmayarak dinlenmesini istemiştir.

İşyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılır, sözleşmede hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gerekmektedir maddeleri ile işçinin onayı alınarak çalıştırılması da mümkün hale gelmiştir.

Yazılı onay olmaksızın ulusal bayram veya genel tatil günlerinde işçi çalışmaya zorlanamaz. Zorlanır ise idari para cezası ödemenin yanı sıra işçinin iş sözleşmesini tek taraflı derhal fesih hakkı da doğar.

Bahsi geçen günlerde işçiler çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, ancak tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir. Böylece resmi tatillerde çalışan işçiler 2 günlük ücrete hak kazanırlar. Tatil gününde çalışan işçi ayrıca mesaiye de kalırsa fazla mesai ücretini de ayrıca alacaktır.

Faydalı olması dileğiyle…

SMMM Emine ERTÜRK

Ağustos /2018

YARARLANILAN KAYNAKLAR;

• 2429 Sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun
• 4857 Sayılı İş Kanunu
• İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği
• Prof. Dr. Müjdat Şakar / İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku
• Yargıtay Kararları