27 Mayıs 2017 Cumartesi gün ki30078 sayılı resmi gazetede yayınlanan 7020 sayılı “Bazı alacakların yeniden Yapılandırılması ile bazı kanunlarda ve bir kanun hükmünde kararnamede değişiklik yapılmasına dair kanun” ile,Maliye ile Gümrük ve Ticaret bakanlıkları, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), il özel idareleri, belediyeler, büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin alacakları yeniden yapılandırma imkânı getirildi.
Bu Yasayla Neler Yapılandırmaya Tabi?
7020 sayılı Kanun ile daha önceki yapılandırma kapsamında başvuru yapamamış borçlulara yeni bir imkân tanınırken, önceki yapılandırmadan yararlanan ve taksit ödemeleri devam edenlerin yapılandırılan borçları kapsam dışında tutuluyor.
7020 sayılı kanun ile,
– 31 Mart 2017 tarihi dikkate alınarak belirlenen Vergiler,
– 31 Mart 2017 tarihinden önce 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlar kapsamındaGümrük vergileri,
– Vergi cezaları,(31 Mart 2017 tarihinden önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları)
– 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun kapsamında takip edilen asıl ve fer’i alacaklar,
– İdari para cezaları, faizler, gecikme faizleri ile gecikme zammı alacakları,
– Sigorta primleri,
– Topluluk sigortası primleri,
– Emeklilik keseneği ve kurum karşılığı,
– İşsizlik sigortası primi,
– Sosyal güvenlik destek primi ile,
– Bu alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, cezai faiz, gecikme cezası gibi feri alacaklar yapılandırma kapsamına alınıyor. Buna ek olarak belediyelerin su, atık su ve katı atık gibi alacakları da kapsama dâhil ediliyor.
Kanun kapsamında, 19 Ağustos 2016 tarihli Resmi Gazete ‘de yayımlanarak yürürlüğe giren 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun’a kıyasla daha dar kapsamlı bir düzenleme öngörülmektedir.
Kanun, sadece kesinleşmiş kamu alacaklarına ilişkin düzenlemeler içermekte olup dönemsel olarak 31 Mart 2017 tarihinden (bu tarih dâhil) önceki dönemlere ilişkin vergiler veyahut beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi, vergi cezaları, gecikme zammı ve faizleri gibi feri alacakları kapsamaktadır. Kanun’da, 6736 sayılı Kanun’un aksine kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklar ile vergi incelemesi veya tarhiyat aşamasında bulunan alacaklara ilişkin düzenlemelere yer verilmemiştir. Bunun yanında, matrah artırımı, işletme kayıtlarının düzeltilmesi ya da varlık barışı gibi düzenlemeler de bu Kanun kapsamında yer almamaktadır.
Yapılandırma koşulları 6736 sayılı Kanun ile paralel olarak düzenlenmiş olup Kanun’un Resmi Gazete ‘de yayım tarihi itibarıyla ödeme vadesi geldiği halde ödenmemiş bulunan ya da ödeme süresi geçmemiş olan alacaklar için Kanun hükümlerinden yararlanılması mümkün olacaktır.
Kanun kapsamındaki yapılandırmadan yararlanan mükelleflerin, vergi asıllarının tamamını ödemesi gerekmektedir. Bu halde, asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları ve vergi asıllarına bağlı gecikme faizi/zamları silinecek olup bunların yerine vergi aslı üzerinden Kanunun yayımı tarihine kadar yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın vergi aslı ile ödenmesi gerekecektir.
Yine 6736 sayılı Kanuna benzer olarak, Kanun’da peşin veya taksitli ödeme imkânları tanınmıştır.
Başka Hangi Borçlar Yapılandırma Kapsamında?
– 1111 sayılı Askerlik Kanunu,
– 5539 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun,
– 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu,
– 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu,
– 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun,
– 3376 sayılı Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun,
– 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun,
– 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu,
– 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu,
– 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
– 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunu
– 6326 sayılı ve 6491 sayılı Petrol Kanun,
– 491 sayılı Denizcilik Müsteşarlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun,
– 3213 sayılı Maden Kanunları kapsamında alınan vadesi 31.3.2017 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu halde bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş bulunan asli ve Fer’i amme alacakları.
– İl özel idarelerinin, 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen ve vadesi 31.3.2017 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu halde bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş bulunan asli ve Fer’i amme alacakları,
– Belediyelerin;31.3.2017 tarihinden (bu tarih dâhil) önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları
– 5393 sayılı Belediye Kanunu kapsamındaki belediyelerin; Su abonelerinden olan ve vadesi 31.3.2017 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu halde bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş bulunan su, atık su ve katı atık ücreti alacakları ile bunlara bağlı Fer’i alacaklarından, kesinleşmiş olup bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan alacaklar yapılandırmaya tabidir.
Ödemeler Nasıl Yapılacak?
Bu Kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarlar peşin veya taksitler halinde ödenebilir.
a) Hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi halinde, bu tutarlara bu Kanunun yayımı tarihinden ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmaz ve Fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarlar üzerinden ayrıca %50 indirim yapılır.
b) Hesaplanan tutarların taksitle ödenmek istenmesi halinde, borçluların başvuru sırasında altı, dokuz, on iki veya on sekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri şarttır. Tercih edilen taksit süresinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamaz.
c) Taksitle yapılacak ödemelerde 2 nci ve 4 üncü maddelere göre belirlenen tutar;
1) Altı eşit taksit için (1,045),
2) Dokuz eşit taksit için (1,083),
3) On iki eşit taksit için (1,105),
4) On sekiz eşit taksit için (1,15),
Katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır. Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçlulara tercih ettikleri taksit süresine uygun ödeme planı verilir. Ancak tercih edilen süreden daha kısa sürede ödeme yapılması halinde ödenecek tutar ilgili katsayıya göre düzeltilir.
Vergi asılları ve buna bağlı cezaların yanında vergi aslına bağlı olmayan usulsüzlük/özel usulsüzlük cezalarının da Kanun hükümleri kapsamında yapılandırılması mümkün bulunmaktadır. Bu kapsamda 31 Mayıs 2017 tarihinden (bu tarih dâhil) önceki dönemlere ilişkin vergi aslına bağlı olmayan bir ceza söz konusu ise yapılandırma ile bu cezaların %50’si ödenecek, kalan kısımdan ise vazgeçilmiş olacaktır. Ancak, bu tutara ilişkin gecikme zammı yerine Kanunu yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın da ödenmesi gerekmektedir.
Dikkat edilmesi gerekir ki, borçlarını 6736 sayılı Kanun kapsamında yapılandıran mükelleflere Kanun kapsamındaki yapılandırma hükümlerden yararlanma imkânı tanınmamıştır.
Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçlular nelere dikkat etmeli?
1. 30.6.2017 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ilgili idareye başvuruda bulunmaları gerekiyor,
2. Gümrük ve Ticaret Bakanlığına, Maliye Bakanlığına, il özel idarelerine ve belediyelere bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksitini 31.7.2017 tarihine kadar (bu tarih dâhil), Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksitini 31.8.2017 tarihine kadar (bu tarih dâhil), diğer taksitlerini ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık dönemler halinde azami on sekiz eşit taksitte ödemeleri şarttır.
3. Bu Kanuna göre ödenecek taksitlerin ödeme süresinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde süre, tatili izleyen ilk iş günü mesai saati sonunda biter.
4. Bu Kanun kapsamında ödenmesi gereken tutarlar; il özel idareleri ve bunlara bağlı kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlar ile Spor Genel Müdürlüğü, Türkiye Futbol Federasyonu ve özerk spor federasyonlarına tescil edilmiş olan ve Türkiye’de sportif alanda faaliyette bulunan spor kulüplerince ikişer aylık dönemler halinde azami otuz altı eşit taksitte ödenebilir. Bu takdirde, bu fıkra hükmüne göre hesaplanacak katsayı yirmi dört eşit taksit için (1,194), otuz eşit taksit için (1,238), otuz altı eşit taksit için (1,318) olarak uygulanır.
5. Bu Kanun kapsamında belediyeler ve bunlara bağlı kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarca ödenmesi gereken tutarlar, belediyelerin genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamı üzerinden ayrılan paylarından, 2.7.2008 tarihli ve 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanunun 7 nci maddesinin dördüncü fıkrasındaki %40 oranı dikkate alınmaksızın aylık dönemler halinde azami yüz kırk dört eşit taksitte tahsil edilir.
6. Maliye Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairelerine bu Kanun kapsamında ödenecek olan alacakların 6183 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre kredi kartı kullanılmak suretiyle ödenebilir
7. Bu Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerin ilk ikisinin süresinde ve tam ödenmesi koşuluyla, kalan taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti (peşin ödeme seçeneğinin tercih edilmesi halinde ilk taksiti) izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanılır
8. Vadesinde ödenmesi öngörülen alacakların veya taksit tutarının %10’unu aşmamak şartıyla 5 Türk lirasına (bu tutar dâhil) kadar yapılmış eksik ödemeler için bu Kanun hükümleri ihlal edilmiş sayılmaz.
9. Bu Kanuna göre ödenecek alacaklarla ilgili olarak, tatbik edilen hacizler yapılan ödemeler nispetinde kaldırılır ve buna isabet eden teminatlar iade edilir.
10. Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların bu Kanunda belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri, kanun yollarına başvurmamaları ve başvuru süresi içerisinde yazılı olarak bu iradelerini belirtmeleri şarttır.
11. Bu Kanun kapsamındaki alacaklarla ilgili olarak mevzuatlarında yer alan özel hükümler saklı kalmak kaydıyla taksit ödeme süresince zamanaşımı süreleri işlemez.
Yorum; Yine bir borç yapılandırmasını kapsayan bu kanun kamunun alacaklarını tahsil etmesi açısından önemli bu açıdan destekliyorum. Fakat bu tür yapılandırmaların aynı zamanda borcunu düzenli ödeyen mükellefleri cezalandırmak olduğunu borcunu düzenli ödeyenlerin bundan rahatsızlık duyduğunu devletimizin dikkate alması gerekir. Yakın zamanda bu mükellefler için Vergide gönüllü uyumun arttırılması gayesi ile Gelir ve Kurumlar vergisi mükelleflerinin yıllık beyanname ile beyan ettikleri verginin %5 indirim yapılması %5 vergi indiriminden en fazla 1 milyon Türk Lirasına kadar faydalanılabileceği yönünde düzenleme yapıldı. Fakat bu düzenlemeden faydalanma şartlarının Türkiye realitesine uymadığını görmekteyiz.Bir beyannamenin damga vergisini unutan bir mükellefin bundan istifade edememesi en güzel örneğidir. Devletimiz, Maliye bakanlığı Vergide gönüllü uyum istiyorsa artık bu yapılandırmalardan vaz geçmeli ve düzenli vergisini ödeyenlere daha ciddi ve uygulanabilir indirimler getirmelidir.